Przede wszystkim świadomość jest dużo większa niż kiedyś i to nie tylko wśród potencjalnych pacjentów i ich bliskich, ale także wśród lekarzy. I – co najważniejsze – teraz mamy szansę pomóc choremu. Jeszcze dwadzieścia parę lat temu, nie było lekarstwa na ostrą fazę udaru. Teraz, otoczenie chorego jest w stanie od razu odczytać objawy, dzięki czemu może on szybko trafić do szpitala z podejrzeniem udaru i rozpocząć leczenie… im wcześniej – tym większa szansa na to, że będzie ono skuteczne.
Mówimy o osobach starszych?
Nie tylko! Problem dotyczy wszystkich. Młodzi ludzie niestety też narażeni są na udary mózgu. Oczywiście, najczęściej występują one wśród osób starszych – siódma, ósma dekada życia… ale to nie znaczy, że nie zachorują dwudziesto czy trzydziestolatkowie… tylko nieporównywalnie rzadziej. I to też jest ważne, żeby spodziewać się także tego, że objawy mogą wystąpić u bardzo młodych osób – które chcą być w pełni sił. A to, czy człowiek po udarze wróci do pełnej sprawności… zależy od czasu. Im mniej spustoszeń wyrządzi udar, tym większą szansę na powrót do zdrowia ma pacjent… Dlatego jest sens tworzenia kolejnych oddziałów udarowych – bo chodzi o to, żeby chorzy jak najszybciej otrzymali fachową pomoc.
Skoro wspomniał Pan o objawach… Na co należy zwrócić uwagę?
Przede wszystkim jest to zaburzenie mowy… co ważne – nagłe zaburzenie mowy, czyli jest to mowa: niezrozumiała, bełkotliwa, niewyraźna. Dodatkowo: niedowład połowy ciała, a także zaburzenie widzenia… może też zdarzyć się tak, że pole widzenia jest zawężone – widzimy tylko to, co na wprost, a nie mamy już obrazu na przykład po prawej stronie. Oczywiście, cały czas mówimy o problemach, które wystąpiły nagle – nie chodzi o stopniowo narastające objawy w ciągu miesiąca czy dwóch. To może być sytuacja, gdy dana osoba siedzi przy stole i nieoczekiwanie osuwa się… Wtedy natychmiast trzeba wezwać pogotowie… jak najszybciej przyjedzie zespół ratownictwa medycznego, żeby takiego pacjenta przewieźć do najbliższego szpitala – gdzie jak najszybciej powinno być wdrożone leczenie. Mamy na to tylko cztery i pół godziny – nie dłużej! – żeby zmienić coś na korzyść pacjenta. Jednak jest to czas nie tylko na rozpoczęcie leczenia… żeby można było je włączyć, trzeba najpierw zrobić badania: krwi, tomografię komputerową i upewnić się, że pacjent nie ma przeciwwskazań do podania leku.
W związku z tym dobrze byłoby, żeby taki oddział był jak najbliżej każdego miejsca zamieszkania… Dlatego warto było stworzyć Pododdział Udarowy w Szpitalu MSWiA w ramach Oddziału Neurologicznego?
Wychodzimy naprzeciw potrzebom pacjentów, którzy są w stanie zagrożenia życia… albo może ono zmienić się tak, że do końca będą wymagali opieki bliskich. Udar jest chorobą neurologiczną, która najbardziej ze wszystkich okalecza pacjenta… czyli jak ktoś zachoruje na udar, to może z człowieka w pełni sprawnego – stać się nagle osobą niesamodzielną. Dlatego tak ważny jest ten czas, bo jeżeli pacjent zachoruje i w ciągu godziny będzie miał podany lek, to jest szansa, że – mimo tej dramatycznej sytuacji, która go spotkała – wróci do dotychczasowego życia. Dlatego ilość oddziałów udarowych ma znaczenie, bo im więcej ich jest… tym większa szansa na to, że karetka dojedzie szybko i pacjent otrzyma pomoc natychmiast.
I to nie tylko pomoc w tych pierwszych, cennych minutach i godzinach… ale też pomoc kompleksową…?
Cztery łóżka przeznaczone są dla pacjentów, którzy dopiero zachorowali i którym dopiero podaliśmy lek – na takim łóżku pacjent leży dwie doby… natomiast później jest przenoszony – w dalszym ciągu w ramach mojego oddziału – na łóżko tak zwanej: „wczesnej rehabilitacji neurologicznej”, która trwa do tygodnia. Poza personelem medycznym na oddziale – pacjentem zajmuje się też cały sztab innych specjalistów, czyli: rehabilitant, logopeda i psycholog… chcemy pacjentowi i jego bliskim dać jak największe wsparcie zaraz po zachorowaniu.
Ważne jest także położenie naszego oddziału, który znajduje się w strategicznym miejscu szpitala… Mamy blisko Izbę Przyjęć, zaraz obok jest Tomografia Komputerowa, którą dzięki temu można wykonać w bardzo krótkim czasie – to pozwala ratować te cenne, uciekające minuty. Mamy też Oddział Anestezjologii – z którego też w każdej chwili możemy otrzymać pomoc w razie potrzeby.
Pomimo tak wielu zalet Pododdziału Udarowego w Szpitalu MSWiA w Krakowie – wiadomo, że lepiej nie zachorować. Czy przed udarami możemy się chronić?
Trzeba oczywiście prowadzić prozdrowotny tryb życia… a jest to odpowiednia dieta bogata w: warzywa, ryby i błonnik, warto też zadbać o aktywność fizyczną i oczywiście unikać używek. Trzeba też pamiętać o tym, że styl życia w młodości rzutuje na to, co będzie później… a z wiekiem przecież rośnie ryzyko wystąpienia udaru. Osoba siedemdziesięcioletnia nie zachoruje dlatego, że nagle zaczęła palić – tylko jeżeli paliła wiele lat… to może doprowadzić do miażdżycy, a później właśnie do udaru mózgu.
Dziękuję za rozmowę.
